Publisher's Synopsis
Ðây là tác phẩm biên khảo thứ tu của Ngô Nhân Dụng, sau ba cuốn dã in duới nhiều bút hiệu khác nhau: Yêu con, dạy con nên nguời Việt (ký Ðỗ Quý Toàn, 1987), Ðổi Mới Kinh Tế Thí nghiệm Cộng sản dã thất bại, Việt Nam di về dâu? (ký Vuong Hữu Bột, 1989) và Tìm tho trong tiếng nói (ký Ðỗ Quý Toàn, 1992)
Nhìn vào danh sách bốn tác phẩm trên, nhận xét dầu tiên cần duợc rút ra là Phạm vi nghiên cứu của Ngô Nhân Dụng thật rộng: Ông di từ giáo dục dến kinh tế, lý thuyết van học, và cuối cùng, lịch sử và van hóa (hoặc, dúng hon, nhân học, anthropology). Các tác phẩm thuộc các lãnh vực không những khác nhau mà có khi còn rất xa nhau, ngỡ nhu trái nguợc hẳn nhau (nhu giữa tho và... tài chính, chẳng hạn!)
Ngoài sự da dạng, tất cả các cuốn sách ấy dều có hai dặc diểm chung: Thứ nhất, tính chất nghiêm túc trong học thuật. Ðuợc dào tạo có bài bản ở Tây phuong, lại có kinh nghiệm giảng dạy ở dại học trong nhiều nam, Ngô Nhân Dụng nắm rất vững các phuong pháp nghiên cứu, nên cuốn sách nào của ông cung dều có dộ dày về tài liệu, dộ sâu của sự phân tích, sự giàu có của các chứng cứ và sự mạch lạc trong cách lý luận, tránh duợc những kết luận vội vã, võ doán, xuất phát từ thành kiến quen thuộc thuờng thấy. Thứ hai, tính chất khám phá. Mỗi cuốn sách của Ngô Nhân Dụng dều mang lại cho nguời dọc nhiều phát hiện thú vị, hoặc trong tu liệu hoặc trong quan diểm hoặc trong cả hai. Dù chuyển dịch qua nhiều lãnh vực khác nhau, ở dâu Ngô Nhân Dụng cung nghiên cứu kỹ luỡng, cập nhật duợc những kiến thức mới nhất trong ngành và ở dâu ông cung cố gắng dua ra một cách nhìn khác, ít nhất so với giới cầm bút Việt Nam. Cái gọi là "cách nhìn khác" ấy hiếm khi duợc dẩy dến cùng, có lẽ do Ngô Nhân Dụng ngại sự "cực doan" Ông thuờng dừng lại ở thao tác tổng hợp dể bao quát nhiều quan diểm khác nhau, từ nhiều góc dộ khác nhau, hầu vẽ nên một bức tranh nhiều chiều và nhiều tầng. Ðọc ông, nhờ vậy, nguời ta vừa thấy thích thú vừa thấy gần gui. Ông không gây hấn với truyền thống và thành kiến, không dẩy nguời dọc vào thế dối lập. Ông chọn cách dối thoại khoan hòa và dung hòa.
Trong các tác phẩm của Ngô Nhân Dụng, cuốn sách mới nhất, Ðứng vững ngàn nam, là cuốn sách hay và rất cần thiết. Nó vừa có ý nghia học thuật vừa có ý nghia chính trị Nó trả lời duợc nhiều câu hỏi không những của giới nghiên cứu về lịch sử và van hóa mà còn của mọi nguời Việt Nam bình thuờng truớc tình hình chính trị, dặc biệt trong quan hệ với Trung Quốc hiện nay. Nhung ở dây, tôi chỉ xin tập trung vào khía cạnh học thuật.
Ðặc diểm dầu tiên của cuốn Ðứng vững ngàn nam là sự mới mẻ.
NGUYỄN HUNG QUỐC