Publisher's Synopsis
Sách này do Giáó Su suu tầm và giới thiệu lần dầu tiên. Ðây cung là một kiệt tác Nôm Miền Trung thế kỷ 18, theo nhận dịnh của Giáó Su. Tác phẩm mà quý vị dang có trên tay là do GS Nguyễn Van Sâm giới thiệu, phiên âm; duợc học giả Nguyễn Hiền Tâm dính chánh, viết Bạt; và phần chính là từ bản Nôm cung cấp bởi học giả Truong Ngọc Tuờng.
...
Bản van Truyện Chàng Lía, hay Van Doan Diễn Ca thực sự không thuần túy van học, theo nghia chúng ta thuờng nghi về Truyện Kiều hay Chinh Phụ Ngâm Khúc. Trong khi Truyện Kiều của Nguyễn Du và Chinh Phụ Ngâm của Ðặng Trần Côn duợc biết chính xác tên tác giả, thì Truyện Chàng Lía không thể biết tác giả là ai. Trong khi Truyện Kiều và Chinh Phụ Ngâm duợc sáng tác cho nền van hóa dọc, thì Truyện Chàng Lía duợc soạn ra dể phục vụ cho nền van hóa sân khấu.
Ngàỳ hôm nay, chúng ta không biết chính xác ai là tác giả những dòng tho Nôm này, thể van mà Giáo Su Nguyễn Van Sâm gọi là tho tuồng, trong dó nguời hát tho qua nhiều dời dã pha lẫn vào các thể van cho thích hợp với trình diễn sân khấu, nhu các hình thức: nói, hát nam, hát khách, than thở... của hát bội.
...
Toàn bộ bài dài 3 kỳ của Quách Tấn không hề nêu nghi vấn nào về Chàng Lía có mặt trên dời này hay không. Và từng dòng chữ của họ Quách dều nhu xác minh rằng, dúng là có Chàng Lía hiệp si áo vải trong lịch sử nhu thế.
...
...Cuốn sách "Nguời Hùng Bình Ðịnh Nổi Loạn Truông Mây" do GS Nguyễn Van Sâm suu tầm và giới thiệu dã lần dầu tiên dua một van bản tho tuồng, từ nền van học sân khấu của dân gian trở về dạng van bản dọc, thích nghi với ngôn ngữ có thể hiểu duợc cho nguời thời nay.
Không có gì tuyệt vời hon là khi tìm hiểu về một hiệp si áo vải (nói theo Quách Tấn) dã bị nhiều triều dình qua 3 thế kỷ xóa tên ra khỏi chính sử... thậm chí, tới nhu dời nay, Mộ Chàng Lía ở Truông Mây cung còn bị bỏ quên.
Nhung có một tuợng dài vô hình của Chàng Lía vẫn còn duợc luu giữ trong lòng nguời. Thời xua thì, hình ảnh Chàng Lía duợc giữ qua tho tuồng hát nói, luu diễn qua các sân khấu làng xóm. Và bây giờ, hình ảnh Chàng Lía luu giữ qua nền van hóa dọc, qua cuốn sách mà Giáo Su Nguyễn Van Sâm dã suu tầm, giới thiệu và bổ chính một cách tuyệt vời.
...
Phan Tấn Hải
(sinh viên cu của Giáo Su Nguyễn Van Sâm thời Ðại Học Van Khoa Sài Gòn truớc 1975)
